Henrick Ruyter, maar welke?



In de Ruyterstamboom vinden we maar liefst 9 Henrick Ruyters (de Duitse tak met nog 7 Heinrichs eventjes niet meegerekend). Net als nu moet het voor de toemalige Zutphenaren een hele opgave zijn geweest om al deze Henricken uit elkaar te houden; ook al leefden ze natuurlijk niet allemaal tegelijk.
Hieronder een overzicht van alle (bekende) Henrick Ruyters uit de Zutphense Ruyterfamilie.


Meestal was het patroniem - de naam van de vader - wel voldoende om aan te geven welke Henrick men bedoelde, maar wie onderstaand lijstje bekijkt, begrijpt al snel dat dat hier nauwelijks bruikbaar is. Het is of Henrick Henricks, of Henrick Gerrits…
Daarom gebruikte men af en toe bijnamen, zoals “de oude”, of aanvullende informatie, zoals het beroep ("Henrick Ruyter brouwer") of straat waarin iemand woonde ("Henrick Ruijther z[aliger] Gerritsen in die Boykerstr[aet]").

Een schematisch overzicht van alle Henrick Ruyters in de stamboom vind je hier:
Overzicht Henrick Ruyters

Opmerkingen:
  • In het vervolg zal ik hier de naam Henrick afkorten tot H1 - H9.
  • Jaartallen bij benadering; het is lang niet altijd (precies) bekend wanneer iemand geboren of overleden is
  • Het is mijn bedoeling om dit artikel up-to-date te houden wanneer nieuwe informatie beschikbaar komt

[H1] Henrick Gerrits Ruyter (1365-1435)
We kennen H1 alleen omdat hij genoemd wordt in het testament van zijn dochter Ermgardis. Hij was getrouwd met Alyden. Ook weten we dat hij bierbrouwer van beroep was. H1 is begraven op de begraafplaats bij de Nieuwstadskerk.
Artikelen:

[H2] Henrick Gerrits Ruyter (1425-1490)
Kleinzoon van bovengenoemde H1 en net als zijn twee broers bierbrouwer.
  • Van H2 kennen we drie huwelijken:
    • Circa 1460 met Ghese NN (1425-1468)
    • Vanaf 1468 met Alyt KORTEN (1430-1480)
    • Vanaf 1481 met Styne Geerts KORTEN (1439-1491)
  • De kinderen van H2 stammen hoogstwaarschijnlijk allen uit het huwelijk met Ghese.
Artikelen:

[H3] Henrick Henricks Ruyter (1460-1540)
Zoon van bovengenoemde H2. Zijn beroep is niet bekend, maar vermoedelijk was hij bierbrouwer, gezien het feit dat twee van zijn zonen eveneens bierbrouwer waren.
H3 trouwde ‘pas’ in 1506 met Griete SLUYSKEN (1470-??) en daaruit zijn drie kinderen bekend. Maar uit een eerdere relatie in Vollenhove werden bastaardzonen Gerardus en vermoedelijk Peter geboren. De laatste staat aan het hoofd van onze (De) Ruiterfamilie!

Artikelen:

[H4] Henrick Gerrits Ruyter (1517-1575)
De bekende wijnkoopman. Diverse keren aangeduid als “mederaetsvriend” of “raetsvriend”; in de periode 1566, 1567, 1569, 1570, 1571, 1572 was hij immers schepen of lid van de raad. In 1572 bij Spaanse verovering van Zutphen aan de kant gezet.
  • We weten van twee huwelijken:
    • Gehuwd 1558 met Wilhelma KREYNK (1530-1566)
      Wilhelma is kort na geboorte van dochter Aeltje overleden; haar grafsteen vinden we in de Walburgiskerk.
      Tijdens dit huwelijk had H4 een relatie met Stijne Sanders VARWER (1525-??) waaruit twee buitenechtelijke kinderen zijn geboren, waaronder H7.
    • Gehuwd 1570 met Geertruit VAN DER HELL (1550-1596)
      Uit dit huwelijk stammen vijf kinderen.
      Tijdens dit huwelijk had H4 een relatie met een onbekende vrouw, waaruit twee kinderen zijn geboren. Op hun namen en geboortejaar na, weten we niets van hen.
  • Samen met Geertruit heeft H4 het Ruitershofje opgericht.
Artikelen:

[H5] Henrick Gerrits Ruyter (1495-1550)
H5 vertoefde veelvuldig in het buitenland. We vinden in Zutphen nauwelijks vermeldingen. We weten dat hij samen met moeder en broer en zuster een handel in wijnen had.
Zijn zusters Anna en Henrica zijn in de Broederenkerk begraven.
Van H5 kennen we geen huwelijken of relaties.

[H6] Henrick Henricks Ruyter (1510-1591)
H6 kennen we als Henrick Ruyter brouwer, vaak afgekort tot Henrick Ruyter b.
We weten zelfs waar de brouwerij stond; dat was op de hoek van de Breukerstraat en de Agnietensteeg (zie "Het Roode Hert")!

Twee huwelijken bekend:
  • Circa 1550 met Fenne VAETEBENDER (1525-??) Hieruit zijn 6 dochters en twee zonen geboren. Zoon Henrick komen we onder nummer H9 tegen
  • Een later huwelijk na 1578 met Grietgen HENDRICX is onzeker
Artikelen:

[H7] Henrick Henricks Ruyter (1550-1626)
Deze bastaardzoon van bovengenoemde wijnkoopman [H4] werd veelal "Henrick Ruyter, licentiaat" genoemd. Een universitaire graad was natuurlijk uitzonderlijk. Henrick is overrentmeester en lange tijd (1580-1603) stadssecretaris van Zutphen geweest.
Van Henrick kennen we geen huwelijken of andere relaties.

Artikelen:

[H8] Henrick Henricks Ruyter (1574-1592)
Eveneens een zoon van bovengenoemde wijnkoopman [H4]. We kennen hem alleen vanuit de genealogie van Jacob von Melle, waarin staat dat hij op jonge leeftijd is overleden. Vermoedelijk wordt bedoeld had hij voor het bereiken van de volwassen leeftijd stierf, dus voor zijn 25e levensjaar.


[H9] Henrick Henricks Ruyter (1550-1583)
Zoon van Henrick Ruyter brouwer [H6]. Stierf op jonge leeftijd kort na zijn huwelijk. Hij wordt “den jongen Henrick Ruutter, min maisscop Ruutterss soin” genoemd. Zijn vader de bierbrouwer had de functie van helper [maiscop] van de kerkmeester van de Walburgiskerk.

Artikel:





Bronnen

  • Archief Ruitersporen



Jaap Ruiter
09 juni 2025