Het goed Gybbeconck




Uit archiefnummer 357 : "Regestenlijst behorende tot de inventaris van het archief van het vrouwenconvent Isendoorn" :

1345, 29 september :
Lambertus de Ansem, schout binnen en buiten Sutphania, en Arnoldus de Drijnen en Arnoldus then Goije, schepenen van Sutphania, oorkonden dat Gerardus Ruter afstand heeft gedaan van zijn aanspraken op het goed Gybbeconck.


De akte uit 1345.
Klik op foto voor groter formaat

Het goed Gybbeconck staat ook bekend als Yebbegonck, Gebbekonck, Jebbekinck en later als Jebbinck. Het lag eertijds juist buiten Zutphen en op deze plaats vind je tegenwoordig de boerderij "De Ploeg" in een nieuwbouwwijk (Leestenseweg 22, Zutphen).


Klik op foto voor groter formaat
Gybbeconck vind je op Google Maps Street View hier.

Blijkens de akte uit 1345 is het goed Gybbeconck dus NIET in het bezit van de familie Ruyter gekomen. Tóch is deze akte van bijzonder belang, en wel om deze redenen:
  • Met Gerardus Ruter ontmoeten we de eerste vertegenwoordiger van de familie Ruyter; met zijn geschatte geboortejaar van 1325 is hij hoogstwaarschijnlijk de vader van de stamvader van dit geslacht: Henrick REUTER, bierbrouwer, die rond 1365 moet zijn geboren. Ongetwijfeld zijn zij van dezelfde familie, want genoemde Henrick noemt één van zijn zonen eveneens Gerhard.
  • Dat Gerardus Ruter in aanmerking kwam als leenman voor het goed Gybbeconck betekent dat hij tot de betere kringen behoorde én dat er ergens in zijn voorouderlijn ook leenmannen te vinden zijn. Dat betekent dat de familie Ruyter al in het begin van de 14e eeuw in aanzien stond en vermogend was. Dat klopt wel met de veronderstelling dat de Ruyters een koopmansgeslacht zijn geweest met waarschijnlijk wortels in de Hanzetijd en de stad Lübeck.

In het algemeen waren dit soort lenen erfelijk en blijkbaar kon Gerardus op grond hiervan aanspraken doen gelden op dit goed. Waarom Gerhard afzag van dit leengoed weten we niet. Gezondheid? Verhuizing naar Lübeck? Behalve lusten waren er aan het bezit van een leengoed ook zeker lasten verbonden. Zo moest de leenman in ruil voor het beheer van het goed, zijn leenheer bijstaan in geval van oorlog met een overeengekomen aantal ridders/paarden/manschappen. Hier waren hoge kosten aan verbonden.


Jaap Ruiter

    vorige    volgende 

De familie Ruyter is in de loop der eeuwen met verschillende lenen beleend. In de komende tijd zal ik de leengoederen afzonderlijk beschrijven.

Een overzicht van de Ruyter-leengoederen

Korte beschrijving van het leenstelsel



Stamboom Hanze Ruyters


Overzicht artikelen


Overzicht aktes


Mogelijke afstammingslijn


Veelgebruikte links


Gebruikte bronnen