Bij deze "kentenissen" hebben we het over de geregistreerde kennisgevingen (kentenissen/kennissen) van allerhande vrijwillige akten die voor het gerecht moesten passeren. Hieronder waren veel zaken die tegenwoordig bij de notaris kunnen worden afgehandeld, zoals testamenten, overdrachten van onroerend goed, boedelscheidingen en dergelijke. De serie die in 1445 begint, loopt door tot 1811 en omvat maar liefst 85 delen. De registers over de tijdvakken 1482-1485 en 1487-1489 zijn helaas verloren gegaan gegaan.
In het archief van de stad Zutphen zijn diverse vrijwilligers bezig met het transcriberen van oude archiefstukken. Deze kentenissen worden door de heer Diederik Rijs stuk voor stuk onder handen genomen. Een enorme klus, maar wel heel nuttig, want door deze transcripties komt de inhoud beschikbaar voor een grote groep geïnteresseerden. Tot nog toe zijn de kentenissen van de periode 1445 tot 1472 (4 delen) beschikbaar gekomen.
Natuurlijk zoek ik deze transcripties na op het vóórkomen van personen uit de Zutphense Ruytersfamilie, maar heb tot nog toe de resultaten daarvan nog niet verwerkt, omdat er vaak nog aanvullende informatie bij gezocht moet worden.

Een opvallende vondst wil ik alvast melden:
Op 7 mei 1468 vinden we een aantekening waarin Bernt van Dummeren aan iemand een onderpand verstrekt. Dat is verder niet zo interessant, maar de laatste regel luidt :  "Jan Rueter sall voir Bernt zegelen."

Opvallend, want iemand die zegelt maakt het stuk rechtsgeldig; hij is een authoriteit of handelt namens deze. Hij moet dit recht vanuit het stadsbestuur toegewezen gekregen hebben. Van Jan Rueter (dat is bierbrouwer Johan Gerrits Ruyter ↗ stamboom die met Alyt Trympmaeker was getrouwd) was niet bekend dat hij een zegel bezat. Hij was zeker geen schepen en had voor zover bekend ook geen taak in het stadsbestuur.

Wat stond erop dit zegel? We weten het niet, want de akte, waarover gesproken wordt, is niet bewaard. Was dit de oerversie van de afbeelding die we honderden jaren later tegenkomen op de zegels van zijn nakomelingen en het familiewapen?  Wie zal het zeggen?


Dit is het zegel van achterachter-kleinzoon Johan Ruyter tot Vieracker↗ stamboom  uit 1664.

Bij het introduceren van de nieuwe zoekfunctie heb ik nieuwe mogelijkheden vooral voor eigen gebruik ontwikkeld, maar deze kunnen natuurlijk door iedereen gebruikt worden.

Bij de zoekresultaten zie je vanaf heden behalve de naam en geboorte- en overlijdensdata, nu ook het BM-nummer vooraan. Dit BM-nummer is niets anders dan het nummer waaronder de persoon in de RUITER-stamboom is opgenomen. Dit is voor elke persoon uniek.

Als je op dit BM-nummer klikt kom je in het "Weergave opties"-scherm, waar je kunt kiezen uit de volgende mogelijkheden:

• Tonen van plaats in de stamboom,
• Tonen van plaats in het schematisch overzicht van de stamboom, *
• Tonen van de stamreeks (tekst),
• Tonen van de stamlijn (schema), *
• Tonen van relatie met een andere persoon uit de stamboom,
• Opsturen aanvullingen betreffende deze persoon.

* Let op: niet iedereen is zichtbaar in een schema!

Ditzelfde "Weergave opties"-scherm kun je tevoorschijn halen door in de stamboom op de naam van een persoon te klikken. Probeer maar eens.

Het zoekscherm was - hoewel flexibel - voor zijn doel te ingewikkeld en omslachtig. Zelf gebruikte ik het ook nauwelijks.
Een breuk in mijn middenvoetsbeentje zorgt er momenteel voor dat ik dagenlang aan mijn stoel gekluisterd ben. Hoe vervelend ook, het gaf me 'mooi' de gelegenheid om een alternatieve zoekoplossing te bedenken.
Het zoekscherm is nu terug gebracht tot één invoerveld, rechtsboven op de homepage, waarmee je de volgende zoekopdrachten kan geven:


Ik zou zeggen: probeer het eens!

In RUITERTJE 64 vind je de volgende onderwerpen:

• Korte berichten
• De morgengave van Henrick Henricks Ruyter
• Pieter van Vollenhove?
• Peter Ruter en Peter Ruthers
• Peter Ruijtersland
• Wolter Jans Bon
• Ruijter en Schuijrinck
• Fabrijckmeister Jan Jans Ruijter

Met een (gratis) lidmaatschap van de Stichting vind je nieuwe RUITERTJEs meteen in je mailbox!
Voor niet-leden zijn RUITERTJEs pas een jaar na verschijning op de website in te zien.

De allereerste Ruijters vinden we - voor zover we weten - in de omgeving van Blokzijl. Tot dusverre besteedde ik bij het doorwerken van archieven vooral aandacht aan het schoutambt Blokzijl. Maar eventjes buiten die stad liep de grens met Steenwijkerwold (StWW) en  ook met Giethoorn. Muggenbeet ligt in schoutambt StWW en bleef tot nog toe redelijk buiten beeld.
Een aantal jaren geleden heb ik al wel een begin gemaakt met het archief van StWW en destijds de vondsten maar gedeeltelijk verwerkt. Deze week besloot ik het zoeken in StWW weer op te pakken omdat ik na mijn cursus van afgelopen winter de akten veel vlotter en gemakkelijker kan lezen. En we kennen intussen veel meer namen uit de beginperiode (eind 16e - begin 17e eeuw). Bij het doorlezen van die eerdere vondsten kwam ik tot mijn grote verbazing een akte uit 1697 tegen waarin sprake is van het Peter Ruijtersland! 
Destijds kon ik daar niets mee, maar sinds enkele weken weten we dat deze Peter Ruijter onze stamvader is! En waar ligt dat Peter Ruijtersland? Natuurlijk in Muggenbeet, dat is toch echt Ruiterland!
Lees de akte: Peter Ruijtersland

• Van Zwene, die in 1513 een huisje in de Bakkerstraat in Zutphen kocht om er armen in te laten wonen, weten we niets meer dan dat ze een dochter is van Gerrit. Wij hadden haar gekoppeld aan Gerrit Henricks Ruyter en Wysa. Maar van dit echtpaar zijn een paar aktes overgeleverd, waarin wel alle andere kinderen genoemd worden, maar Zwene niet. Ze lijkt ook aan de jonge kant om een dergelijke koop te doen. Ik denk dat een betere kandidaat het echtpaar Gerrit Gerrits Ruyter en Lamme Exsen is. Die zijn een generatie ouder, en dat lijkt allemaal wat beter te kloppen. Ik heb Zwene nu als dochter van dit echtpaar in de stamboom gezet ↗ stamboom
  
  

• De artikelen die betrekking hebben op de Ruyterpanden in Zutphen, en de Reuterpanden in Lübeck, heb ik nu uit het algemene overzicht gehaald, en in aparte overzichten opgenomen.
  De Ruyterpanden in Zutphen
  De Reuters van Lübeck

• Over de mogelijke connectie tussen onze familie en de Zutphense Ruyters heb ik diverse artikelen geschreven. Ik heb nu een akte gevonden, waaruit blijkt dat het echtpaar Henrick Henricks Ruyter en Griete Sluysken een 20-tal jaren ouder is dan voorheen gedacht: De morgengave van Henrick Henricks Ruyter.
  Daarmee komt Henrick prominent in beeld als mogelijke vader van onze stamvader Peter Ruter! Immers, Peter moet geboren zijn rond 1500, precies in de periode 1499-1501 waarvan we weten dat Henrick op dat moment gildemeester in Vollenhove was! Dit betekent in ieder geval dat ik verschillende artikelen moet updaten, en binnenkort zal ik een artikel wijden aan deze nieuwe situatie.

RUITERTJE 63 is verschenen met als onderwerpen:

• Korte berichten
• De Hanzeaat opent in juli
• Herziening stamboom Ruyter
• Keurnoot Jan Jans Ruijter
• 500 jaar (De) Ruiter
• 700 jaar (De) Ruiter?
• Albert Ruijter huurt buitendijks land

Met een (gratis) lidmaatschap van de Stichting vind je nieuwe RUITERTJEs meteen in je mailbox!
Voor niet-leden zijn RUITERTJEs pas een jaar na verschijning op de website in te zien.

In de afgelopen weken heb ik meerdere aktes toegevoegd aan de 'verzameling' (zie Overzicht aktes).
Allemaal voegen ze weer iets toe aan het beeld van de eerste generaties Ruijter, en dan heb ik het tegenwoordig over het begin van de 17e eeuw. Nooit gedacht dat ik nog zo ver zou komen, nadat de stamboom decenia lang was blijven steken bij Jan Jans Ruijter en Trijntje Harms/Geesjen Wijchers. Nu weten we van diezelfde Jan Jans zijn betovergrootvader die rond of zelfs iets voor 1500 moet zijn geboren...
De laatste akte die ik heb toegevoegd (uit 1591) laat zien dat de stamvader van de Blokzijliger Ruiters - Albert Jans Ruijter - een generatie eerder in de stamboom moet worden geplaatst dan altijd gedacht. Dat maakt hem tot een broer van onze stamvader Sijmen Jans.

Nou is dat niet echt opzienbarend, maar ik streef ernaar om de stamboom zo nauwkeurig te maken als mogelijk. Naast alle gegevens waar we over beschikken, zijn er nog onnoemelijk veel andere gegevens die we nooit zullen weten. Of de stamboom werkelijk 'klopt' is bijna een filosofische vraag. Niemand kent onze stamboom zoals die er 'werkelijk' uit heeft gezien; het blijft een interpretatie van de beschikbare gegevens, waarbij soms meerdere 'oplossingen' mogelijk zijn. Een nieuw gegeven kan dan leiden tot een herschikking van de puzzlestukjes.
Want zo zie ik de stamboom: een grote puzzle met vooral veel ontbrekende stukjes en sommige stukjes lijken op meerdere plaatsen te passen...

Opnieuw een akte (waar nodig) getranscribeerd en op de website gezet. Het feit dat Trijne Jans geld leent is niet zo bijzonder, maar het zijn vooral de details in de tekst die een belangrijke aanvulling vormen voor onze stamboom.
Zo weten we naast onze stamvader Jan Sijmens nu van nóg een dochter uit het huwelijk van Sijmen Jans en Trijne Jans: Jantien.

Lees de akte : Trijne Jans en dochter Jantien lenen geld

Onze stamboom begint met Johan Ruter die genoemd wordt als buurman in Muggenbeet in 1562 en (intussen overleden) in 1563. In een juist ontdekte koopakte, waarin zijn zoon Jan Jans Ruijter en diens vrouw Bartien Huijgen een huis aan de Noorderkaai in Blokzijl verkopen, wordt hun (schoon)vaders naam als Jan Pieters opgegeven. Met andere woorden: Johan Ruter heet Jan Pieters, en dus is Pieter de grootvader van Jan Jans Ruijter! Daarmee is onze stamboom met een nieuwe generatie uitgebreid!

Het mooie van deze vondst is dat we deze Pieter al lang kennen; zijn naam - als Peter Ruter - waren we al eerder tegengekomen (zie Zutphense Ruyters in de omgeving van Blokzijl.

De gezochte verbinding met de Zutphense Ruyters loopt dus niet zoals lang gedacht via Johan Ruter, maar via diens vader Peter. Ook in deze speurtocht een belangrijke ontwikkeling!

De nieuw ontdekte akte bevat nog meer interessante informatie. Daarover zal ik later berichten.

Zie de nieuwe stamboom : met Peter Ruter aan het hoofd

Momenteel ben ik vooral bezig met de eerste generaties van onze stamboom. Aan het hoofd daarvan staat Johan Ruter met zijn drie zonen: Frans (tak Roossien), Jan (tak Blokzijliger Ruiters) en Sijmen (onze (De) Ruiter familie).
De laatstgenoemde Sijmen kenden we tot dusverre alleen omdat bij het huwelijk van zijn kleinzoon díe zijn vader Jan Sijmens noemt.
      Maar nu heb ik twee akten gevonden uit 1620 waarin deze Sijmen wel degelijk betrokken is: en ook nog als Sijmen Janssen, zoals we hadden gedacht (immers: zoon van Johan Ruter). Hij blijkt kuiper van beroep te zijn geweest, en ook een/enkele van zijn kinderen nemen dit ambacht later over. We kennen hun namen niet, maar we komen ze vast nog tegen in het archief. Dat de stamvader van onze familietak een kuiper in Blokzijl was, is een mooie vondst.
Het mooie van de beide akten is ook nog dat de vrouwen van Sijmen Jans (= Trijn Jans) en Jan Sijmens (= Lumme Volckens) genoemd worden!

Al met al brengen deze nieuwe gegevens ons weer een stapje verder bij het uitpluizen van onze stamboom.
De beide akten heb ik uitgewerkt en op de website gezet:

• De weduwe van Sijmen Janssen
• Sijmen Jans leent 229 gulden bij zijn moeder Trijn Jans

De stamboom heb ik ook meteen aangepast en op de website gezet.

Opnieuw twee akten toegevoegd aan de reeks. Dankzij de cursus van het afgelopen seizoen in het archief in Zutphen gaat het transcriberen mij steeds makkelijker af. Maar sommige zijn wel hééél moeilijk leesbaar.
De betekenis van veel van de aktes zal pas duidelijk(er) worden, als ze allemaal gelezen zijn. Dat gaat nog wel even duren...

• 1620 Sijwert Jansen heeft schuld bij Bartijn Huijgen
• 1620 Eijsse Eijssens en Ave Jans verkopen huis aan de Steenwijker Kolk

Bij voluntaire rechtspraak is er geen sprake van een geding tussen partijen, maar gaat het om het vastleggen van afspraken, zoals bijvoorbeeld in voogdijzaken of koopovereenkomsten.
Bovenaan deze akten staat altijd de naam van de rechter (richter) en daaronder de namen van de twee keurnoten (coernoten).

De naam van Jan Jans Ruijter komen we een aantal malen tegen als keurnoot. Ik vroeg me af: wat is een keurnoot precies?

Lees artikel : Keurnoot Jan Jans Ruijter

Het archief van het schoutambt Vollenhove / Blokzijl is voor een deel digitaal te raadplegen via de website van het Collectiecentrum Overijssel; het eerdere Rijksarchief te Zwolle. In de afgelopen jaren heb ik bij het systematisch 'doorbladeren' een groot aantal akten gevonden waarin leden van onze familie (De) Ruiter voorkomen. Het voornemen is om al deze akten (vermoedelijk meer dan 100) met uitleg op onze website te plaatsen.
      De verwerking van al deze akten is echter zeer tijdrovend en vergt een behoorlijke inspanning omdat de akten zeer slecht leesbaar zijn (onduidelijk schrift, slechte scans) en het transcriberen, het omzetten naar getypte tekst, dus ook veel tijd kost.
Toch wil ik dit nu gaan aanpakken, maar dat kan alleen als ik afzie van een volledige transcriptie van elke akte, en me beperk tot een samenvatting van de tekst. Eventueel kan/zal ik in de toekomst alsnog een transcriptie toevoegen.

In de afgelopen week heb ik hiermee een aanvang gemaakt, en de volgende akten op de website gezet:

• 1629 Jan Jans Ruijter leent 40 car. gld. uit
• 1624 Jan Jans Ruijter leent 100 Philips gulden uit
• 1619 Jan Jans Ruijter en het Groot Schippersgilde
• 1619 Jan Jans Ruijter verkoopt schip
• 1619 Jan Jans Ruyter verkoopt half huis
• 1618 Jan Jans Ruyter verkoopt half schip

Je vindt deze akten bovenaan het overzicht akten

Piet de Ruiter
Aan Piet de Ruiter, die van zijn tijd als dwangarbeider in het Nazi-Duitsland een boek schreef, is al enige aandacht op deze website gegeven. Zijn zoon stuurde me een nieuw krantenartikel, dat afgelopen december in het Dagblad van het Noorden verscheen ter gelegenheid van de voltooiing van de digitalisering van het archief Arbeidsinzet van het Nationaal Archief.
Op mijn verzoek aan de redactie van de krant om dit artikel op onze website te mogen plaatsen werd meteen en welwillend gereageerd. Bedankt Dagblad van het Noorden!
Lees verhaal : De man achter dwangarbeider 3257

De stamboom van de Zutphense Ruyters staat al enige jaren op deze website. Het uitpuzzelen van de relaties tussen al de personen die ik in de vele aktes tegenkwam kostte me enige tijd. In de voorbije jaren zijn er kleine wijzigingen en vooral toevoegingen geweest, en het resultaat na deze nieuwe herziening zal zeker niet definitief zijn.

Het gaat om twee neven Henrick Ruyter, die bij nader inzien een en dezelfde persoon blijken te zijn.

Lees artikel: Herziening stamboom Ruyter

Afgelopen week had ik ook nog een artikel geschreven wat hier onvermeld is gebleven: over het St. Anthony Groote Broederschap. Dit  was een zgn. geestelijk gilde, waarvan de belangrijkste doelstellingen liefdadigheid en zorg voor de armen waren, om via deze weg God te eren en te dienen; en dat alles vooral om hierdoor zelf zielenheil te verkrijgen. In de late middeleeuwen was dit een belangrijk streven.
Lees: Het St.Anthony Groote Broederschap

In deze broederschap komen we diverse leden van de familie Ruyter tegen als lid (broeder/zuster), maar ook in het bestuur als gildemeester of een van de olderlieden.
Lees: Ruyters in het St.Anthony Groote Broederschap

Het eerste RUITERTJE van 2024 is verschenen met als onderwerpen:

• Korte berichten
• Korte Hofstraat 10 – kadasternrs 1058, 1059, 1060
• Lange Hofstraat 13 – kadasternrs 2667, 2668
• Juncker Jan Ruiiter Lutenant
• Het Ruitershofje in Zutphen, deel 1 : Henrick Ruthers Armehuyse
• De St. Anthony Groote Broederschap
• De heervaart van 1466
• Verwantschap Ruyter – Ruiter

Met een (gratis) lidmaatschap van de Stichting vind je nieuwe RUITERTJEs meteen in je mailbox!
Voor niet-leden zijn RUITERTJEs pas een jaar na verschijning op de website in te zien.

Tot in de 19e eeuw bestond het stadsdeel Polsbroek voor het overgrote deel uit tuinen: hier verbouwden de Zutphenaren hun groenten.
Alleen langs de Laarstraat stonden huizen; verder vond je hier en daar wat bebouwing, maar pas in de 18e eeuw werden er huizen gebouwd. Het werd een wijk waar vooral de arme sloebers terecht kwamen die hun heil in Zutphen zochten. Zo ontstond de Polsbroek, van meet af aan een drukke volksbuurt die in het begin veel weg had van een sloppenwijk.
Tussen 1965 en 1973 werd de Polsbroek met de grond gelijk gemaakt.

Maar in de 16e eeuw hadden de Ruyters hier diverse tuinen in bezit; ik heb een overzicht gemaakt: Polsbroek

In de afgelopen dagen heb ik de website aangepast aan de huidige normen. Toen ik ooit begon met deze website hadden de meeste mensen schermafmetingen van 640 x 480 pixels. Binnen die grenzen moest je de website vormgeven. In de afgelopen jaren zijn de schermen veel groter geworden, tot zelfs boven de 2560 x 1440 pixels. Op zo'n groot scherm vallen ouderwetse websites helemaal in het niet; de letters zijn eenvoudigweg niet of nauwelijks nog te lezen.
In de afgelopen jaren heb ik de website regelmatig aangepast aan de trend van steeds groter worden schermen, maar het werd weer hoog tijd voor een nieuwe update.
Een hele klus, omdat ook allerlei plaatjes en randprogrammatuur aangepast moesten worden. Maar wel de moeite waard.

Als je nog 'gekke' dingen ontdekt, meld het me. Dan kan ik het alsnog aanpassen.

Opnieuw een pand beschreven dat in het bezit is geweest van de familie Ruyter.
Daarmee raakt dit project "Ruyterpanden in Zutphen" in de eindfase, ook al zijn er nog zo'n 5 panden te gaan.
In de komende tijd hoop ik dit project af te kunnen sluiten.

Bekijk : Kolenstraat 9.

De stadsrekeningen van Zutphen zijn al vanaf 1445 in hun geheel bewaard gebleven. Deze rekeningen bevatten een schat aan gegevens. Het zijn niet de betalingen en ontvangsten op zich, maar juist de beschrijvingen en opmerkingen rondom de cijfers die ons op een beeldende wijze over het leven in de stad Zutphen vertellen.

Een bijzonder aardig voorbeeld van een opvallende kostenpost vinden we in de stadsrekening van 1466. Het betreft de kosten van biertonnen "die in desen heervarden verloeren sint van onsen brouwers".

Lees artikel : De heervaart van 1466

Zojuist het eerste deel van een serie van drie verhalen over het Ruitershofje in Zutphen op de website gezet. Met het tweede en derde deel ben ik nog bezig; zij zullen t.z.t. op de website verschijnen.
Ook ben ik nog bezig met een verhaal over het St. Anthony Groote Broederschap. Dit gilde heeft een centrale rol gespeeld bij het Ruitershofje, en ook andersom: Ruyters hebben hier bijna voortdurend in deelgenomen; als broeder/zuster, of als gildemeester of als een van de olderlieden.

Lees "Henrick Ruthers armehuyse"

De afgelopen dagen heb ik twee nieuwe artikelen toegevoegd:

• Basseroord 6: In 1461 kocht Gerrit Ruyter die Olde dit huis. Het bleef vermoedelijk tot 1470 in bezit van Ruyters.
• Juncker Jan Ruiiter Lutenant : Juncker betekent wel degelijk 'jonkheer': was Jan Ruiter van adel?

Vanavond onze (De) Ruiterstamboom opnieuw uitgedraaid.
Volgens de AVG-privacyregels mogen van overleden personen de gegevens zonder meer getoond worden. Dat geldt ook voor personen die 100 jaar geleden zijn geboren. Van heel veel Ruiters ken ik de overlijdensdatum niet, maar wel de geboortedatum. En zo wordt de stamboom elk jaar aangevuld met enkele personen die 100 jaar geworden (zouden) zijn. Dit jaar zijn er op deze wijze net als vorige jaar 7 personen toegevoegd, tot een totaal van 1697 (De) Ruiters.
De volledige stamboom bevat op dit moment 2873 familieleden, nogal een verschil. Toch jammer dat ik ze niet mag laten zien...

Het Ruiterspoor bleek een overbodige aanvulling op de website, omdat kleinere nieuwtjes ook prima als 'normaal' nieuwsbericht op de website gezet kunnen worden. In het kader van verder vereenvoudiging van de website heb ik het Ruiterspoor daarom van de website gehaald en de berichten, voor zover nog 'zinvol' heb ik ondergebracht bij het "NIEUWS".

De bemoeienis van de familie Ruyter met dit fraaie pand aan de Lange Hofstraat is niet lang geweest, maar al met al toch de moeite waard om in een apart artikel te behandelen: Lange Hofstraat 13.

In 1520 kocht Wysze, weduwe van Gerrit Ruyter, dit pand voor haar en haar kinderen. Het perceel zou meer dan 75 jaar in bezit blijven van nazaten van Gerrit en Wysze.
Je leest erover in Korte Hofstraat 10

Het afgelopen jaar heb ik weinig tijd besteed aan het bijhouden van deze website. Het onderzoek is (gelukkig) wel gewoon doorgegaan en op dit moment heb ik een aantal artikelen in de 'pipeline', die in de komende tijd op de website zullen verschijnen:

• Het Ruitershofje - verleden
• St.Anthony Groote Broederschap
• Korte Hofstraat 10
• Stadsrekeningen Zutphen

Op stapel staan nog:

• Het Ruitershofje - heden
• Stadssecretaris Henrick Ruyter
• Hof van Vollenhove