Jan Jans Ruijter als 'fabrijckmeister'



Het waterbeheer en de controle daarop was een taak van de (lokale) overheid. Maar dit vroeg om kennis, vaardigheden en mankracht die deze overheid niet bezat. De kwesties over het onderhoud, droogmaken en reparatie van bijvoorbeeld de zijlen in de stad Blokzijl vroegen vakkennis en vaardigheden die vaak door de overheid werden overgedragen op 'commissies'.  In Blokzijl was het openhouden van de diverse waterwegen (ook in het kader van de oorlogsvoering tegen de Spanjaarden) van levensbelang. Denk behalve aan het onderhoud van de sluizen ook aan het op diepte houden van de havenkom en het Scheepsdiep die voortdurend dicht slibden en regelmatig uitgebaggerd moesten worden.
Al met al een belangrijke taak, waarvoor deskundigen in de arm genomen werden. Deze werden "watermeesters" en later "fabrieksmeesters" genoemd.

Groot was mijn verbazing toen ik in een akte uit 1627 het volgende tegenkwam:

Peter Gerrijts ende Jan Janssen Ruijter
als fabrijckmeisters ende als specialijck van de
gemeene schippers van Blockzijl tot
dese nabeschr[even] saecke geauthoriseert,

[...]


Dat Jan Jans Ruijter hoog in de hierarchie van het Groot Schippersgilde van Blokzijl te vinden was, wist ik wel. Maar zijn werk als 'fabrijckmeister' spreekt toch ook tot de verbeelding.


Bronnen

  • Archief 0078 Schoutambt Vollenhove en Blokzijl, 11 Registers van testamenten, transporten, volmachten, borgstellingen en hypotheken.
  • Archief Ruitersporen



Jaap Ruiter
29 september 2024