Nogmaals Johan Ruter



Sinds enige tijd is er het vermoeden dat onze familie (de) Ruiter uit het Hertogdom Gelre afkomstig is en tot de Ridderschap van Gelre behoorde. We moeten hierbij waarschijnlijk denken aan een soort herenboeren, cq grootgrondbezitters.
Dit vermoeden is slechts gebaseerd op één gegeven : in 1456 vinden we in het latere Blokzijl een 'bezitter' genaamd 'jonghe Johan die Ruter'. Zijn we hiermee op het spoor van een hele verre voorvader?
Volgens onze reconstructie is onze verste voorvader een zekere Jan, die rond 1520 moet zijn geboren.
Tussen Johan en onze Jan gaapt dus een gat van meer dan 60 jaar; dat zijn in ieder geval twee generaties (zie Johan die Ruter').

Nieuwe vondsten
Op 23 april 1562 is er een akte opgemaakt die bewaard wordt in het Historisch Centrum in Zwolle, waarin we onder meer de volgende passage lezen :
..hun erve en goed met het huis en verdere getimmerte, waar zij nu op wonen, gelegen in het kerspel Muggenbeet, belend ten oosten door de heren van het capyttel van Stenwyck, ten westen Johan Ruter, ten zuiden het Deep en ten noorden door Claes en Anne Volkerzen..

Met andere woorden: in 1562 woonde er een Johan Ruter in Muggenbeet! Een mooiere vondst kunnen we ons nauwelijks voorstellen...

Op 17 september  van het jaar daarop wordt er nóg een dergelijke akte opgemaakt betreffende hetzelfde huis en erf. Ditmaal is er sprake van de erfgenamen van Johan Ruter, met andere woorden, Johan Ruter is inmiddels overleden.

Wie is deze Johan Ruter?
Als we er van uit gaan dat hij rond zijn 60e is overleden, moet hij circa 1500 zijn geboren. Het ontbreken van de naam van zijn vrouw zou er op kunnen duiden dat Johan inderdaad wat ouder is geweest. Dat maakt hem tot een goede kandidaat voor de vader van Jan die aan het hoofd van onze familie staat!

Nog méér Ruters!
In dezelfde akte is ook sprake van 'keurnoot Peter Ruter' (keurnoten zijn schepenen, leden van het stadsbestuur). Dezelfde Peter treffen we ook nog aan in een akte uit 1569, waarin hij een stuk land verhuurt op de uiterdijk bij de Grote Zyel (Vollenhoofse zijl) gelegen op den Bluczyl.
Dezelfde achternaam en dezelfde achtergrond; zijn relatie tot Johan is onbekend, maar het ligt voor de hand dat hij tot dezelfde familie behoort en mogelijk waren het broers van elkaar.

Als klap op de vuurpijl is er in twee aktes uit 1521 (!) sprake van een Henrick of Hendrik Ruter en zijn vrouw Griete. Het gaat om de verhuur van een erve en goed Buckhorsts Erve in de Leeuwte (grofweg tussen Vollenhove en Blokzijl). Deze Hendrik moet zeker vóór 1500 zijn geboren, en is dan mogelijk de vader van eerder genoemde Johan en Peter.

Met deze vondsten is de veronderstelling dat onze familieoorsprong in Gelre ligt, weer iets aannemelijker geworden.

Verder zoeken dus...  Maar jammergenoeg waren het nota bene de Geldersen die in 1523 bij een inval in Steenwijk de hele stad inclusief het gehele stadsarchief van Steenwijk(erland) in vlammen op deden gaan.


Jaap Ruiter