betreft: Dirk Cornelis Ruiter

 

Vandaag, 23 september 2014, is het 70 jaar geleden dat de Duitsers een overval pleegden op rusthuis Huize Lidwina in Zenderen. Drie mensen werden standrechtelijk gefusilleerd, Sietse Hilbrink, zijn zoon Coen Hilbrink en Dirk Ruiter. Vandaag worden zij herdacht.

Herdenking
Niet alleen genodigden, maar ook vele belangstellenden verzamelen zich in de Zwanenhof voor de herdenking bij het monumentje aan de Lidwinaweg. Daar zal later ook een informatiebord onthuld worden waarop de geschiedenis van de overval op Huize Lidwina, een rusthuis voor vermoeide dames, wordt verteld. In een lange stoet loopt men naar het monument waar een viertal blazers van de Brassband Borne spelen.
Na een welkomstwoord zal eerst de heer Schott, namens de zendamateursverenigingen VERON en VRZA het woord voeren. Hij verhaalt hoe Huize Lidwina een knooppunt was in de communicatie door KP Zenderen (Knokploeg). Eerst uitzendingen via zelfgemaakte zendapparatuur, later met gedropt materiaal. 
Burgemeester Rob Welten vertelt hoe belangrijk vrijheid is en hoe deze mensen die samen kwamen in Huize Lidwina zorgden voor de communicatie. Hij richt zich ook tot de kinderen van de Stefanusschool te Zenderen om hen duidelijk te maken hoe kostbaar 70 jaar vrijheid is en wat daarvoor gedaan is om die vrijheid te krijgen. Hij vertelt ook hoe sluipend de repercussies van de Duitsers waren en hoe klein een verzetsdaad al kan zijn: een radio verbergen, je fiets niet afgeven, goud verstoppen, een V-teken op een muur schilderen. Van kleine verzetsdaden kan een grote verzetsdaad volgen met soms de dood tot gevolg. Daarvoor staan we nu hier.
Zoon en kleinzoon van de gedode verzetsmensen Coen Hilbrink vertelt in drie verhalen hoe de overval in zijn werk ging. In zijn boek Vogelvrij Verleden, uitgereikt aan de aanwezigen, zijn de verhalen te lezen. (foto links)
Kransen namens de gemeente en VERON en VRZA en de familie Hilbrink worden geplaatst. De kinderen leggen witte rozen neer, de Last Post klinkt, een minuut stilte volgt, het Wilhelmus wordt geblazen en dan komt het moment dat de kinderen het informatiebord onthullen. Het officiële gedeelte is voorbij.

Tentoonstelling
In het weiland tegenover het monument staan een paar tenten. In een ervan is op mooie informatieborden, samengesteld door Leo Congert, de volledige geschiedenis van verzet en overval op Huize Lidwina te lezen. In de andere tenten zijn zendamateurs met oude en nieuwe apparatuur bezig met verbindingen over de hele wereld te leggen en zij geven aan belangstellenden uitleg over de apparatuur.
De informatieborden staan vanaf 24 september, drie weken lang, in de Zwanenhof.

Verhaal van een verzetsstrijder
Bij de bijeenkomst is ook een van de laatste overlevenden van de KP ploeg die betrokken was bij de verzetsploeg van Huize Lidwina. Hij vertelt: “Op de 21e was ik nog in het huis geweest. De 23 september kwam ik terug van een missie op weg naar Huize Lidwina. Ik was op ongeveer 300 meter afstand toen ik wat opmerkte. We zochten contact met de bewoners van het huis, maar we kregen een Duitser aan de lijn. Onmiddellijk wisten we dat het niet goed zat en vertrokken we”.
Nog altijd vindt hij het moeilijk om over de oorlog te praten: ”We waren jong, enthousiast en we deden wat we vonden dat we moesten doen. Onze generatie rolde erin, je deed wat je moest doen en sprak er niet over”.
Hij heeft het moeilijk gehad, het opblazen van het huis met de lichamen van de gefusilleerden er nog in. Hij heeft ook nog even gevangen gezeten in Almelo en na de oorlog even bewaker in Kamp Erika. In 1949 trouwde hij, kreeg kinderen en het leven ging door. Hij wilde er niet meer zo aan denken, maar toen zijn kleinkinderen met het boekje: ”Opa vertel eens” aankwamen en zijn dochter wat meer aandrong om zijn verhaal eens op te schrijven, deed hij dat maar. Zijn boek is bijna klaar.
Een anekdote vertelt hij nog: ” Vanuit Twente bracht hij voedsel naar zijn ouders in Utrecht. Hij wilde terug, een vriend wilde ook mee. Alleen kon je toen niet als jongeman zonder gevaar over de IJssel komen. Hij had een fiets met ijzeren velgen, zijn vriend met houten banden. Ze bedachten dat zij als vrouw verkleed meer kans hadden en zo gezegd zo gedaan. De twee “vrouwen” is het gelukt in Twente terug te komen”.
Al met al is het een waardige en ontroerende herdenking met de familie van de gedode verzetshelden en de laatste overlevenden als eregasten.

Tekst:  Annemie Mulders-Gordijn
Foto's: Dirk de Graaf en Annemie Mulders-Gordijn

VERHALEN

Op de website 'BorneBoeit.nl' werd ook aandacht besteed aan de overval op Huize Lidwina in Zenderen. Ik heb het artikel vrijwel integraal overgenomen.