Armgart Ruytherhuysjes
Op 1 augustus 1472 maakt Ermgart haar testament op - zie "Testament Ermgart Ruyter, 1472" - waarin ze ondermeer vijf huizen op de Nijestat bij Basseroirt schenkt, om er armen in te laten wonen. De pastoor van de Nieuwstadskerk zal de woningen beheren. Hij krijgt jaarlijks 8 pond om de huizen te onderhouden en te zorgen dat alles goed verloopt.
In 1497 verklaart de heer Adriaen Esselinck, pastoor van de Nieuwstadskerk:
"dat Armgert en Regelant Ruters hebben in de 5 armenhuisjes a.d. Basserortzstraitet. b.v. de arme lieden die daar wonen 8 lb per jaar en een "gairden" a.d. Hesmarckt gegeven (volgens brief). Hij heeft zelf ontvangen brief van 1 Schilt [1 oude schild = 3 pond] per jaar om daarvan opziender te zijn op die huisjes en om die "in daicke (te)hailden" met die 8 lb. Mocht het met dit geld niet lukken, dan mag de oudste man v.h. geslacht Ruter de ene oude schilt weer tot zich nemen en de huisjes daarvoor beheren en dan moet ook de brief van 8 lb en de tuin teruggegeven worden".
De zusters Armgert en Regelant Ruyter zijn dan al overleden. Hun namen komen we vaak in combinatie tegen. Het lijkt erop dat ze ongetrouwd gebleven zijn en bij elkaar zijn blijven wonen. Van Ermgart weten we dat ze bierbrouwer was.
In 1555 wordt gesproken van de Armgart Ruythershuysjes in Bachgerort.
Daarna duurt het tot 1621 als in de Backeroorde door de familie Ruter worden verkocht:
“zekere 'wueste' huisplaatsen, nu in twee gelijke delen gedeeld en door kopers tot twee nieuwe woningen opgetimmerd”.
Opmerking: Deze huisplaatsen behoorden eertijds den armen en de koopsom is belegd in Barbara Gasthuis (= Ruitershofje).
Waar hebben deze huizen gestaan?
Op de kadasterkaart van 1832 is de plek gauw gevonden. Nummer 454 en 456 zijn twee huizen (rood en blauw omkaderd), de bijbehorende tuinen vinden we onder nummer 455 en 457:
De huizen moeten we zoeken westelijk van de Nieuwstadskerk in het noorden van de stad.Op de kaart uit 1649 (waarop het noorden naar links wijst) is de plek ook gauw gevonden:
Tegenwoordig is dit stukje stad volledig gerenoveerd en bijna onherkenbaar veranderd. Dat dit niet het fraaiste stadsdeel was blijkt wel uit deze foto uit 1962 van de oostelijke zijde van deze straat. Op de achtergrond zien we de Kruittoren, zodat bij de rode pijl ongeveer de twee panden gezocht moeten worden.
Klik op foto voor groter formaat
Al met al is het een uitdaging om op de huidige kaart van Zutphen de armenhuisjes aan te wijzen, maar ik kom uit op een parkeerterreintje achter de Expert:
Zelf rondkijken met Google StreetView: StreetView Armgart Ruyterhuysjes
Bronnen
Jaap Ruiter
vorige
