Tweemaal Jan Jans Ruijter



Van onze stamvader Jan Jans Ruijter is sinds jaar en dag bekend dat hij driemaal getrouwd is geweest - uit het laatste huwelijk werd in 1661 Wijcher Jans geboren, die aan het hoofd staat van een uitgebreid nageslacht bestaande uit vier omvangrijke takken : onze familie (De) Ruiter.
In het trouwboek staat  bij het tweede huwelijk in 1656 Jan Jans als jonggezel vermeld, dat wil zeggen : niet getrouwd (geweest). Hoe zit het dan met zijn eerste huwelijk (van 1648)?
Op deze website staat al heel lang : "was er dan nóg een Jan Jans Ruijter van ongeveer dezelfde leeftijd? Dat lijkt me onwaarschijnlijk".  Onwaarschijnlijk? We zullen zien...

Opnieuw verraste Albert Huisman me met de vondst van een voogdijregeling uit 1681. Belangrijkste feit daarin, in dit verband, is de vaststelling dat Jan Jans Ruijter, vader van Wijcher Jans, dan al is overleden.

In een andere akte, die nog niet uitvoerig bestudeerd is, komen we een Jan Jans Ruijter tegen, als weduwnaar van Claessien Cornelis. Die akte stamt uit ... 1687!

En we hadden Jan Jans Ruijter's naam al zien staan onder een bezwaarschrift van het schippersgilde, als Jan Jans Reuter. Nu spreken we van ... 1691!

Deze feiten zijn niet te rijmen met één enkele Jan Jans Ruijter. Er zijn er dus wel degelijk twee geweest, ongeveer van gelijke leeftijd.
Maar wie is dan wie? Op basis van de vermelde woonplaatsen bij twee van de huwelijken (natuurlijk Muggenbeet), ga ik ervan uit dat 'onze' Jan een eerder huwelijk had met Trijntje Harmens.
De 'nieuwe' Jan moet dan de persoon zijn geweest, die in 1656 met Hendrickjen Dirks trouwt, in 1687 als weduwnaar van Claessien Cornelis te boek staat, en wiens naam onder het bezwaarschrift van het schippersgilde uit 1691 staat.

Wat was dan de relatie tussen beide Jannen?
Ik vermoed dat ook deze twee Jannen broers waren.  Zo uitzonderlijk was dat ook niet : als beide grootvaders Jan heetten was de kans zelfs vrij groot. Het is frappant dat ik pas vorige maand ontdekte dat Wijcher Jans ook twee zonen heeft gehad, die beide Jan heetten.
We kunnen niet uitsluiten dat beiden geen broers maar neven waren. In dat geval hadden hun vaders als broers dezelfde naam (eveneens Jan Jans Ruijter).

Maar verder onderzoek in de rechterlijke archieven moet hier meer duidelijkheid in scheppen.
Voorlopig heb ik beide Jannen als broers in de stamboom opgenomen, met een aantekening "onder voorbehoud".

Wordt vervolgd!

Naschrift 2 september 2010
Inmiddels is gebleken, na de vondst van een aantal nieuwe akten, dat de beide Jannen geen broers waren, maar achterneven!