Polsbroek



Verpondingsnummer : 1327, 1336 en 1338
Kadastraal nummer : 1815, 1816, 1817, 1818, 1819 en 1820

Tot in de 19e eeuw bestond het stadsdeel Polsbroek voor het overgrote deel uit tuinen: hier verbouwden de Zutphenaren hun groenten.
Alleen langs de Laarstraat stonden huizen; verder vond je hier en daar wat bebouwing, maar pas in de 18e eeuw werden er huizen gebouwd. Het werd een wijk waar vooral de arme sloebers terecht kwamen die hun heil in Zutphen zochten. Zo ontstond de Polsbroek, van meet af aan een drukke volksbuurt die in het begin veel weg had van een sloppenwijk.
Tussen 1965 en 1973 werd de Polsbroek met de grond gelijk gemaakt.

Maar terug naar de 16e eeuw, toen de Ruyters hier diverse tuinen in bezit hadden in het gebied tussen Donkeresteeg en Hoogstraatje:

Links omhoog loopt de Donkeresteeg, rechts omlaag loopt het Hogestraatje. Bovenaan nog klein stukje Laarstraat


De situatie in 1649 is duidelijk herkenbaar, ook al staan er op dat moment nog nauwelijks huizen in dit gebied.

In 1549 kopen Henrick Ruyter en zijn vrouw Fenne de percelen 1815 en 1816. Op dat moment hebben zij al percelen ernaast en erachter, maar daarvan heb ik geen vermeldingen gevonden, anders dan de volgende.
Voor de beide percelen erachter (1817 en 1818) vinden we de eerste vermelding pas in 1631 als Lutgard Ruyter, de weduwe van Jan Luloffs en dochter van Henrick en Fenne ze verkoopt. Ze heeft dan nog wel de belendende percelen (1819 en 1820) in haar bezit.
Maar van deze laatste twee percelen weten we dat ze in 1568 en 1587 in bezit waren van haar vader en moeder en daarna erfde hun zoon Johan ze. Die overleed al voor 1612 zonder kinderen na te laten. Daarna loopt dat spoor ook dood.

Samenvattend
Al vóór 1549 waren de percelen 1817, 1818 , 1819 en 1820 in het bezit van Henrick Ruyter en Fenne. Henrick was bierbrouwer en misschien hadden deze tuinen daar iets mee te maken?
In 1549 werd het gebied uitgebreid met 1815 en 1816. Na het overlijden van Henrick in 1591 erfde hun zoon Johan de percelen, en na zijn dood Lutgard.
Dus deze percelen zijn in ieder geval van circa 1545 tot 1631 in bezit geweest van de familie Ruyter.

En de huidige situatie?
Die is onherkenbaar. Genoemd werd al dat de Polsbroek in de 60er jaren van de aardbodem is verdwenen. In plaats daarvan kwam een groot winkelcentrum met een enorme parkeerplaats. Als herinnering aan de oude wijk zijn de straten wel gebleven, en dus kunnen we in ieder geval de plek van deze percelen eenvoudig lokaliseren:
En vanaf de straat:

Zelf rondkijken met Google StreetView?  Polsbroek

Bronnen

  • Historisch Kadaster Zutphen
  • Archief Ruitersporen



Jaap Ruiter
16 februari 2024