Trekkerstenten



Trekkerstenten werden van oudsher van hout en riet gemaakt. Gedurende de periode dat de trekkers aan het werk waren (zo'n week of 6) boden ze onderdak aan 6 à 7 span trekkers, dat waren zo'n 14 mannen. Daglicht kwam alleen binnen via kieren en naden en door het gat in het dak, waardoor ook de rook van het vuur dat midden in de tent gestookt werd kon ontsnappen. De nok van het dak was verzwaard met plaggen.

Het interieur van zo'n trekkerstent zag er in het algemeen als volgt uit :

  • het midden was een vierkant van ca. 3 bij 3 meter, met banken rondom en in het midden plaats voor een vuur
  • onder het schuin aflopende dak waren rondom beddekasten getimmerd - een laag stro diende als 'matras'
's Winters deden dergelijke bouwsels vaak dienst als varkenshok of schaapskooi. Bij het klaarmaken voor een nieuw seizoen kwam de mest uit de keet bij de turfmaker over de tuin....
In latere jaren werden trekkerstenten wel van ramen voorzien. Op het terrein van 'It Damshûs' te Nij Beets is een trekkerstent te zien die uit een wat latere periode stamt. Deze is voorzien van een ruit en is demontabel. We zien de zitbanken met onder het schuine gedeelte de slaapplaatsen, en natuurlijk een grote verzameling werktuigen.


In dit verband is het aardig om ook eens te kijken hoe de turfmakers gehuisvest waren. Die waren in vaste dienst bij een veenbaas en woonden in een karakteristiek model huisje dat vaak ook eigendom van die veenbaas was.

Deze woning naar Gieter's model kon je in de 19e eeuw aantreffen in het gehele veengebied tussen Giethoorn en Nij Beets. Er hebben er ooit vele honderden van gestaan, maar ze zijn bijna allemaal verdwenen of onherkenbaar verbouwd. De fundering bestond uit een laag turven (wat anders?) afgedekt door een plank. Daarop werden de stenen gemetseld (als de gevels al van steen waren, soms waren ze ook van hout). Het dak was van riet met een nok van plaggen, of ook wel van dakpannen.
Kleine kinderen sliepen in de ruimte onder de bedstee, grotere kinderen vonden een slaapplaatsje op zolder.
In de ruimte achter de woonkamer kon men nog een geit houden....
In die 30 vierkante meter leefden soms grote gezinnen, maar vergeleken met de huisvesting van de 'gewone' arbeider was het allemaal nog behoorlijk riant....


Dit is een aardig voorbeeld van een turfmakershuisje. Het staat op het terrein van 'It Damshûs' in Nij Beets.







Opmerkingen? Foutje gevonden?   Opmerkingen?
Meld het via het reactieformulier!