betreft: Jaap Ruiter

 

Na een aantal jaren als bakkersknecht in Oldemarkt te hebben gewerkt, vestigde Jaap Ruiter zich in 1926 als zelfstandige bakker in een bakkerij in Ossenzijl aan de Opdijk, de tegenwoordige Schoolstraat.
In 1938 verhuisde hij naar een pand aan de Motorkade, nummer 1, waar hij een nieuwe bakkerij achter had laten bouwen. Bakker Jaap Ruiter stond bekend als een goede bakker die lekker brood bakte. Beroemd waren zijn pepernoten. Het recept hiervan was geheim. In zijn jonge jaren is Jaap ook knecht geweest bij de bakker van Kuinre. En deze bakker had het recept. Voor de Sinterklaastijd ging de bakker met een koperen aker naar de schuur achter de bakkerij waar de ingrediënten stonden. Voor het bakkerijpersoneel was het ten strengste verboden om op dat moment in de schuur te komen. Jaap , erg nieuwsgierig naar het recept, stuurde de dienstmeid met een smoes naar de schuur met de opdracht goed op te letten wat de bakker allemaal in de koperen aker deed. Op deze manier kreeg hij het recept in handen en heeft hij het later toegepast in zijn eigen bakkerij.
Twee van de zonen van Jaap Ruiter, Koop en Jan, namen in 1955 de bakkerij van hun vader over. Er was aan de Hoofdstraat, pal naast de brug, nog een bakkerij. Deze was van Hendrik Kraak. In 1960 kwamen de beide broers tot een fusie met bakker
Hendrik Kraak. De bakkerij aan de Motorkade verviel; er bleef alleen een bakkerswinkel over en de bakkerij van Hendrik Kraak werd, na te zijn gemoderniseerd, de hoofdvestiging. Er moesten nu 3 gezinnen plus een aantal werknemers van deze bakkerij leven, terwijl de verkoopprijzen van brood en dergelijke achterbleven bij de inkoopprijzen van grondstoffen.
Er werd om de kosten te drukken, een poging ondernomen om in het dorp Ossenzijl niet meer te venten. De klanten woonden immers vlakbij de bakkerij. Er kwam onmiddellijk een actie van de dorpelingen op gang. Een lijst met 40 handtekeningen werd gepresenteerd. Wanneer de bakkers het plan door zouden laten gaan, dan zouden deze 40 klanten overstappen op een andere bakker van buiten het dorp. Het plan werd afgeblazen.
In 1962 namen de bakkers het besluit te stoppen omdat doorgaan op deze manier tot een faillissement zou leiden. Jaap Ruiter vond het jammer dat zijn bakkerij op deze manier zou eindigen en hij besloot, ondanks zijn leeftijd, opnieuw bakker te worden. Zoon Koop Ruiter werd postbode in de Noordoostpolder en Hendrik Kraak vertrok naar Deventer waar hij in een koekfabriek ging werken. Zoon Jan Ruiter ging bij zijn vader werken in de bakkerij. Uiteindelijk werd de bakkerij toch verkocht. In 1965 werd de bakkerij eigendom van bakker Roelof Spijker. Deze bakker nam rigoureuze maatregelen. Er werd nergens meer gevent. De mensen pikten het en kwamen hun brood in de winkel halen. Later verklaarde bakker Spijker dat de bakkerij een goudmijn voor hem was geweest.

In 2013 is er geen bakkerij meer op het dorp. Zoals op vele kleine dorpen zijn vrijwel alle winkels verdwenen. In Ossenzijl is nog slechts één kleine supermarkt waar men nog brood kan kopen.

Jaap Ruiter en Jan Ruiter
IJSSELHAM        EMMELOORD

VERHALEN

Deze tekst kreeg ik in 2013 opgestuurd door Jaap Ruiter uit IJsselham en zijn oom - inmiddels overleden - Jan Ruiter, waarvoor mijn hartelijke dank.
Ik heb de tekst onveranderd overgenomen en zelf voorzien van foto’s.
Deze tekst is eerder verschenen in 'het RUITERTJE'.