Elsken Ruijter?!




Bij het doorsnuffelen van het trouwboek van de Nederduits-Gereformeerde kerk in Zutphen kwam ik onderstaand huwelijk tegen:

Klik op foto voor groter formaat

18 april 1630: Arent Berents, Berent van Mossele, tot Vorden, zoon, onder den colonel Beaumont,
Elsken Ruijters, Jan Ruijter van Minden, nagelaten dochter


De naam Elsken Ruijter valt natuurlijk meteen op (vooral bij mij, mijn dochter heet ook Elske). Maar de naam Elsken waren we in de Ruyterstamboom al eerder tegengekomen. Rond 1548 trouwt Johan Ruyter met Elsken Schencken, en lange tijd heb ik gedacht dat dit misschien het echtpaar was dat de verbinding met onze Ruiterfamilie vormde.
Maar Johan overlijdt reeds in 1553, en het vermoeden was dat uit dit huwelijk geen kinderen waren voortgekomen. En nu duikt er opnieuw een Elsken op, waarvan de vader Jan / Johan heet. Toeval?

Als deze Jan rond 1550 is geboren dan was hij circa 22 jaar bij de inname van Zutphen door de Spanjaarden in 1572. Kan het zijn dat hij - ongetwijfeld in gezelschap van oudere familie - naar Minden vertrokken is? Minden ligt tussen Osnabrück en Hannover op ruim 200 km van Zutphen. De stad bevond zich op de plek waar een eeuwenoude oost-west verlopende handelsroute de rivier de Wezer kruiste. Vanzelfsprekend was Minden in de middeleeuwen lid van het Hanzeverbond. Vanaf 1530 was het een protestantse stad. Met de koopmansachtergrond van de familie Ruyter was Minden geen gekke plek om naar toe te gaan (te vluchten) vanuit Zutphen.

We kunnen niet opmaken hoe oud Elsken bij het huwelijk was. Ook Arent, die onder kolonel Beaumont dient, kan best wat ouder zijn geweest. Als we uitgaan van circa 30 jaar, dan is Elsken rond 1600 geboren, en was haar vader Jan rond de vijftig. Dat Jan bij haar huwelijk reeds was overleden, verbaast dan ook niet.
Wellicht is Elsken teruggekeerd naar Zutphen, nadat haar vader was overleden? Het is allemaal heel goed mogelijk.

Alles afwegende heb ik met enig vertrouwen Jan en zijn dochter Elsken onder klein voorbehoud toegevoegd aan de Ruyterstamboom.

Bronnen

  • Trouwboek Nederduits-Gereformeerde kerk Zutphen.
  • Archief Ruitersporen



Jaap Ruiter
01 februari 2025