betreft: Catharina von Reutern

 

Johann Reuter, die in het jaar 1635 in Lübeck was geboren, schijnt al op jonge leeftijd naar Riga verkast te zijn; de oude Hanzestad die destijds met Lijfland en Estland onder Zweeds bestuur stond. In het jaar 1678 werd hij “dockmann” en twee jaren daarna “oudste” van het uit kooplieden en intelligentsia bestaande Grote Gilde, - een bewijs van zijn koopmanskunst en hoezeer hij het vertrouwen van zijn medegildegenoten had verkregen. Deze functie in het openbare ambt van de stad werd dan ook spoedig door de regerende raad gewaardeerd, die hem tot raadslid koos, in het jaar 1685. De leden van de stadsraad van Riga, in voorgaande eeuwen veelvuldig uit Duitse patricierfamilies afkomstig, hadden van de Zweedse kroon de toekenning van adellijke rechten verworven. Dientengevolge kwam het vaak voor dat burgemeesters en ook raadsheren bij de regering in Stockholm om toekenning van de erfadel verzochten, of dat de Zweedse kroon hun, als bijzonder bewijs van dank, veredeling toekende.
Zo werd in 1691 ook Johann Reuter in de adelstand verheven, waarbij apart vermeld werd dat hij de staatsregering meermaals geld had voorgeschoten en leveringen voor de admiraliteit tegen goedkope prijzen had verzorgd. Zijn familienaam werd meteen gewijzigd in “Von Reutern” en hem werd een wapen gegeven, waarin bijen en “silberbysantiener” [zilveren munten, JR] als zinnebeeld voor de met vlijt verworven rijkdom aangebracht waren.
Johann von Reutern was in zijn eerste huwelijk met Elisabeth von Freden (wellicht een weduwe) getrouwd geweest; na haar dood trouwde hij in 1672 Catharina Christiani (geboren in 1652). Uit het eerste huwelijk bleven een zoon, Johann, en twee dochters; uit het tweede huwelijk had hij slechts een dochter, Catharina, geboren in 1679, wier leven hier geschilderd zal worden.  [Wij kennen nog een dochter en twee zonen uit dit huwelijk, JR].
Op een andere plaats heb ik genoemd, hoe druk men zich maakte om het huwelijk van dit rijke meisje, en hoe de pas 15-jarige, tegen de herfst van 1694 met Hermann von Brevern trouwde, destijds assessor [vice-voorzitter, JR] bij het landgerecht van Riga.
Reeds op 1 augustus van het volgende jaar baarde ze hem een zoon, die bij de doop de namen van beide grootvaders, Johann, kreeg.
Doopgetuigen waren onder meer raadsheer Johan von Reutern, zwager Paul Rigemann, halfzuster vrouw Elisabeth von Reutern, echtgenote van Peter Haecks, en vrouw Catharina Metsue, echtgenote van de jonge Johann von Reutern, haar broer.

Vervolgens werd in dit met kinderen gezegende huwelijk een dochter geboren op 18 maart 1697, die met de namen van de moeder en grootmoeder, Catharina, gedoopt werd.
Kort daarop stierf vrouw van Brevern’s zuster Anna, vrouw van de assessor van het hofgericht Paul Rigemann, en in het volgende jaar 1698 op 8 maart, de vader, Johann von Reutern.
Hij liet een zeer groot vermogen na, dat ongedeeld bleef, omdat de weduwe nog in leven was en omdat de tijden moeilijker werden. Op 18 juni van hetzelfde jaar baarde Catharina haar tweede zoon, die bij de doop de naam van zijn vader, Hermann, kreeg toebedeeld

Het jaar 1700 was zeer zwaar, zeker voor de noordelijke Oostzeelanden en dus ook voor Riga. Spoedig naar het uitbreken van de oorlog tussen Karel XII van Zweden en de Russische tsaar Peter en hun bondgenoten, werd ook Lijfland oorlogsgebied. Hier had de “guterreduktion”, verbonden met andere geweldsmaatregelen door de Zweedse regering, bij de ridderschap grote ontevredenheid veroorzaakt. [Bij de guterreduktion gingen de gebieden van de adel weer grotendeels over naar de kroon, feitelijk een soort onteigening,  JR].

VERHALEN

Georg von Brevern heeft in een aantal boeken zijn familie beschreven. Een apart deel wijdde hij aan zijn overgrootmoeder - Catharina von Reutern. Ik heb dit boek vertaald, en vanwege de lengte in zes delen op de website gezet:

• deel I
• deel II
• deel III
• deel IV
• deel V
• deel VI